Kuzey Makedonya Cumhuriyeti medyalarına
Saygıdeğer basın mensupları,
Bugünlerde, hem yazılı ve görsel medya, hemde sosyal ağlar üzerinden Seçim Kanunundaki değişikliklere yönelik ve seçim modelindeki değişikliklere atıfta bulunulan
açıklamalara, yorumlara, parti duyurularına vb. ifadelerin paylaşıldığına şahit olmaktayız.
Seçim Kanunu’nda yapılacak değişikliklerin, siyasi partilerin tam mutabakatı ile yapılmasının yaygın ve arzu edilen bir durum olduğu gerçeğinden hareketle, siyasi partilerden bu konudaki taahhütlerini eksiksiz yerine getirmelerini talep ediyoruz.
Kısa bir süre önce bir grup milletvekilinin ortak inisiyatifi ile Kuzey Makedonya Cumhuriyeti meclisine sunmuş olduğum yasa değişikliği teklifi, Kuzey Makedonya topraklarının seçim barajı olmaksızın “tek seçim bölgesi” olacağı bir “orantılı modeli” içermektedir.
Bizim teklifimiz çok açık ve net iken, bazı siyasi partilerin “hızlı erken seçim talepleri”, K.M.C. Meclisi’ndeki milletvekillerinin sayısını 90’a düşürme teklifleri ( Anayasamıza göre K.M.C. Meclisi 120 ila 140 arası milletvekilinden oluşmaktadır. Bu sayının değiştirilmesi ise uzun ve sonucu öngörülemeyen bir süreçtir), bazı siyasi partilerin mevcut seçim modelinde “seçim bölgelerini çoğaltma gerekliliği” gibi ifadeleri ve buna benzer açıklamaları, bizim sunmuş olduğumuz “seçim barajı olmayan”, “tek bir seçim bölgesiyle orantılı model” girişimini baltalamaya yönelik ucuz girişimlerdir.
Büyük siyasi partilerin “kendi içlerindeki küçük çıkar hesaplarından” kurtulmalarını ve daha küçük siyasi parti seçmenlerinin her “oyuna” değer verecek ve seçim sonuçlarının Kuzey Makedonya Meclisine millet iradesini adil bir şekilde yansıtacak olan bir seçim modelini kabul etme zamanlarının geldiğini hatırlatmak isterim.
Diğer tüm sözde iyi çözümler, bizim teklifimizi “engellemek” ve aynı zamanda adalet ve demokrasi izlenimi bırakmak için sadece “aldatıcı oyunlar” olduğu anlamını taşımaktadır.
Bizim teklifimizi kabul etmeme nedenlerini açık ve net bir şekilde dile getirmeleri, “halkımızı kandırmaktan” daha onurlu bir davranış olacaktır.
Bu vesile ile K.M.C. Meclis Başkanının, Meclise sunmuş olduğumuz değiştirge teklifini mümkün olan en kısa sürede Meclis gündemine getirmesi gerektiğini bir kez daha vurgulamak isterim.
Olası bir Seçim Kanunu değişikliğinin demokratik ilkelere ve uluslararası kamuoyunun teleplerine aykırı olarak, kapsamlı bir şekilde tartışılmadan yapılmasının ve bu değişikliğin seçimlerden hemen önce alelacele ile yasalaşmasının kabul edilebilir bir yanı yoktur.
Dr. Beycan İlyas
Türk Demokratik Partisi (TDP)
Genel Başkanı
************************************************
До средствата за јавно информирање на Република Северна Македонија
Предмет: Соопштение до јавноста
Деновиве преку средствата за јавно информирање како и на социјалните мрежи, позачестени се изјави, коментари, партиски соопштенија и сл. кои одат во правец на измени на изборниот законик а који пред се, се однесуваат на измени во изборниот модел. Со оглед на фактот дека е вообичаено и пожелно измените на изборниот законик да се извршат со целосен концензус на политичките партии, во име на Демократската Партија на Турците на Македонија (ТДП) ги замолуваме политичките партии целосно да се посветат на предлогот на повеќе пратеници, да се воведе „пропорционален модел„ каде територијата на Република Северна Македонија би била „една изборна единица„ без изборен праг.
Условувањето на прифаќање на ваков модел со прифаќање на брзи предвремени избори, барањата за намалување на бројот на пратеници во Собранието на Р.С.М на 90 (што изискува промена на Уставот кој предвидува од 120 д0 140 пратеници е долг и непредвидлив процес) барањата на одредени политички партии да се промени бројот на изборните единици и сл. се ефтини обиди да се минира иницијативата за пропорционален модел со една изборна единица без изборен праг.
Потсетуваме дека е крајно време поголемите политички партии да излезат од „стегите на своите теснопартиски интереси„ и да прифатат изборен модел кој ќе им овозможи и на помалите политички субјекти да го валоризираат секој глас на избирачите, со што ќе се рефлектира изборната воља на граѓаните и во Собранието на Р.С.М.
Сите останати наводно добри решенија се само „перфидни игри„ да се изигра иницијативата на групата пратеници а притоа да се остави впечаток на праведност и демократичност. Многу е „почесно„ отворено и јасно да се наведат причините поради кои не се прифаќа иницијативата на групата пратеници, отколку да се замајува јавноста со провидни политички решенија.
Воедно го повикуваме Председателот на Собранието на Р.С.М, предлогот што поскоро да го стави на дневен ред на Собранието, со што ќе се избегне досегашната пракса измените на изборниот законик да се вршат непосредно пред изборите што е спротивно на демократските принципи и на барањата на меѓународната заедница, измените и дополнувањата на Изборниот законик „да не се вршат без претходна широка расправа„ и „непосредно пред изборите„.
Др. Бејџан Илјас
Претседател на ТДП